Làm gì khi “work-life-balance” không có thật?
Mấu chốt của “work-life-balance” không phải là “balance”. Cân bằng thật sự không phải là chia đều thời gian cho mọi thứ.
Mình là một người yêu thích sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân. Thế nhưng khoảng 2 năm trở lại đây, mình đã thấy vài video/bài viết cho rằng không hề có work-life-balance thật sự. Nếu muốn theo đuổi mục tiêu nào đó, chúng ta phải đánh đổi. Chúng ta không thể cùng lúc muốn có tất cả, mà chỉ có thể ưu tiên “work” hoặc “life” vào mỗi thời điểm, xen kẽ nhau.
Lúc mới biết điều đó, mình có hơi thất vọng. Nhưng trên hành trình phát triển, mình phải chấp nhận: đó là sự thật.
Mình chấp nhận rằng mình không thể cùng lúc theo đuổi nhiều mục tiêu, mà mục tiêu nào cũng muốn thành công, tới nơi tới chốn.
Tuy nhiên, mình nghĩ "work-life-balance" cũng không hoàn toàn đồng nghĩa với việc phải hy sinh hoàn toàn một mảng để dồn sức cho mảng còn lại.
Thay vì là một khái niệm "tất cả hoặc không có gì", "work-life-balance" nên được hiểu như một trạng thái hài hòa, nơi chúng ta tối ưu hóa thời gian và năng lượng cho công việc và cuộc sống theo cách phù hợp nhất với bản thân.
Việc xác định rõ ràng mục tiêu và sắp xếp thứ tự ưu tiên đóng vai trò quan trọng trong việc đạt được sự cân bằng này. Khi chúng ta biết mình muốn gì và cần gì nhất, ta có thể phân bổ thời gian và năng lượng một cách hợp lý và hiệu quả.
Photo by Jeremy Thomas (Unsplash)
Mình hi vọng những gợi ý sau đây có thể giúp bạn tìm được sự cân bằng theo cách phù hợp nhất với bản thân:
Thiết lập mục tiêu rõ ràng: Xác định rõ mục tiêu dài hạn và ngắn hạn của mình dựa trên tiêu chí điều gì là quan trọng và ý nghĩa nhất với bản thân. Điều này giúp bạn dễ dàng đưa ra quyết định về việc nên tập trung vào điều gì ở từng thời điểm.
Sắp xếp thứ tự ưu tiên: Xác định những mục tiêu quan trọng nhất trong công việc và cuộc sống cá nhân. Hãy dành nhiều thời gian và năng lượng hơn cho những mục tiêu này.
Ưu tiên theo giai đoạn: Trong một số giai đoạn, công việc có thể chiếm ưu thế và bạn cần dành nhiều thời gian và năng lượng hơn để đạt được mục tiêu. Tuy nhiên, khi đã hoàn thành những dự án quan trọng, bạn có thể điều chỉnh lại để dành nhiều thời gian hơn cho gia đình, bạn bè hoặc sở thích cá nhân.
Thực hành tự chăm sóc bản thân hằng ngày như một hoạt động thiết yếu: Dành thời gian để nghỉ ngơi, thư giãn và chăm sóc sức khỏe thể chất lẫn tinh thần. Điều này giúp bạn duy trì năng lượng và sự sáng tạo trong công việc và cuộc sống cá nhân. Chỉ cần bạn khỏe mạnh, mọi việc khác đều khả thi.
Lập kế hoạch: Lập kế hoạch cụ thể cho từng ngày, từng tuần và từng tháng để có cái nhìn tổng quan về những việc cần làm, tránh lãng phí thời gian và năng lượng, từ đó thực hiện mục tiêu một cách hiệu quả hơn.
Nâng cao hiệu suất bằng sự tập trung cao độ (deep focus): Sử dụng pomodoro để tối ưu hóa hiệu suất làm việc, đồng thời giảm căng thẳng, cho cơ thể thời gian nghỉ ngơi xen kẽ. Một chu kỳ pomodoro thông thường gồm 25 phút tập trung, 5 phút nghỉ ngắn. Sau 4 chu kỳ, nghỉ dài 15-30 phút.
Giao tiếp hiệu quả: Chia sẻ mong muốn và nhu cầu của bạn với đồng nghiệp, gia đình và bạn bè để tìm kiếm sự hỗ trợ, từ đó giảm bớt gánh nặng và giữ được sự cân bằng.
Học cách nói "không": Đừng ngại từ chối những lời đề nghị hoặc yêu cầu khiến bạn quá tải. Hãy tập trung vào những việc thực sự quan trọng và có ý nghĩa với mình.
Linh hoạt và thích nghi: Sẵn sàng điều chỉnh kế hoạch khi cần thiết. Cuộc sống luôn thay đổi, vì vậy điều quan trọng là sự linh hoạt và thích ứng với những tình huống mới phát sinh.
Chấp nhận sự không hoàn hảo: Hiểu rằng không thể lúc nào cũng đạt được mọi thứ một cách hoàn hảo. Ít nhất, chúng ta đã có ý thức và hành động để thiết lập và duy trì sự cân bằng. Đôi lúc, mất đi sự cân bằng một chút (vì mục tiêu quan trọng hay sự kiện ý nghĩa nào đó) khiến cuộc sống trở nên thú vị và đáng nhớ.
"Work-life-balance" là một hành trình liên tục và mang tính cá nhân hóa cao. Điều quan trọng là lắng nghe bản thân và tìm ra cách cân bằng phù hợp nhất với nhu cầu và mong muốn của riêng bạn. Thay vì cố gắng đạt được sự cân bằng hoàn hảo mỗi ngày, chúng ta nên nghĩ đến việc tạo ra sự hài hòa và linh hoạt trong cuộc sống.
Cân bằng thật sự không phải là chia đều thời gian cho mọi thứ mà là biết cách linh hoạt, điều chỉnh và ưu tiên để cuộc sống trở nên hài hòa và ý nghĩa.
Chúc bạn thành công trong việc theo đuổi mục tiêu và đạt được sự cân bằng của riêng bạn!